Informacja publiczna o zagrożeniach, zapobieganiu awariom i ratownictwie na Terminalu LNG

1) Oznaczenie prowadzącego zakład oraz adres zakładu

Terminal regazyfikacyjny skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, dalej zwany Terminal LNG, prowadzony jest przez Polskie LNG S.A. ul. Ku Morzu 1, 72-602 Świnoujście, woj. zachodniopomorskie.

Adres Terminalu LNG: ul. Ku Morzu 1, 72-602 Świnoujście.

2) Wskazanie osoby przekazującej informację poprzez podanie zajmowanego stanowiska

Osobą przekazującą informację jest Dyrektor Pionu Eksploatacji / Pełnomocnik Zarządu ds. BHP.

3) Oświadczenie, że zakład podlega przepisom o Zakładach Dużego Ryzyka Wystąpienia Poważnej Awarii Przemysłowej (ZDR) oraz, że Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej (KW PSP) otrzymała zgłoszenie ZDR

Terminal LNG jest zespołem powiązanych ze sobą instalacji technologicznych, urządzeń i budowli służących do:

• przyjmowania skroplonego gazu ziemnego (LNG) ze statków LNG (metanowców),
• magazynowania LNG,
• regazyfikacji zmagazynowanego LNG i dostarczania gazu ziemnego do sieci przesyłowej gazu,
• załadunku LNG do cystern samochodowych.

Terminal LNG ze względu na ilość LNG i gazu ziemnego, zawartą w zbiornikach magazynowych i w instalacjach technologicznych, podlega przepisom prawnym dotyczącym zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (ZDR).

Zgłoszenie Terminalu LNG, jako ZDR, do Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej i Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska  w Szczecinie zostało dokonane w dniu 4.11.2013 r.

Zgodnie z przepisami o ZDR zostały dla Terminalu LNG opracowane i wdrożone:

• Program Zapobiegania Poważnym Awariom Przemysłowym,
• Raport o Bezpieczeństwie, który dowodzi, że Terminal LNG spełnia obowiązujące standardy bezpieczeństwa, a stosowane wielowarstwowe techniczne systemy zabezpieczeń oraz proceduralne i organizacyjne środki systemu zarządzania bezpieczeństwem zapewniają, że są zdolne zapobiegać i ograniczać skutki potencjalnych awarii do poziomu dopuszczalnego ryzyka.
• Wewnętrzny Plan Operacyjno Ratowniczy, zawierający procedury ratownicze, zapewniające gotowość Terminalu LNG do podjęcia działań ratowniczych w przypadku zagrożenia lub awarii.

Dokumenty te zostały, zgodnie z prawem, przyjęte i/lub zatwierdzone przez Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska i Zachodniopomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej. 

4) Opis zastosowanych środków i działań, które będą podjęte w przypadku awarii przemysłowej

Dobre praktyki inżynierskie

• bazują na światowych standardach, stosowanych przy projektowaniu, budowie i eksploatacji Terminali LNG.

Integralność mechaniczna i konstrukcyjna

• przyjęte programy zapewnienia jakości, w tym stosowanie się do światowych standardów projektowych, specyfikacji materiałowych oraz procedur wytwarzania i budowy, gwarantują zgodność Terminalu LNG ze światowymi normami,
• zbiorniki LNG w pełnej obudowie bezpieczeństwa, zewnętrzna betonowa obudowa zbiornika jest zdolna utrzymać zmagazynowany LNG w razie awarii wewnętrznego zbiornika stalowego,
• monitorowanie parametrów eksploatacji urządzeń i przestrzegania ograniczeń projektowych oraz systemy zabezpieczeń przed ich przekroczeniem,
• systemy zabezpieczenia przed wzrostem ciśnienia, służą do bezpiecznego odprowadzania strumieni LNG i gazu w przypadku przekroczenia ciśnienia dopuszczalnego lub w razie pożaru.

System zabezpieczeń wielostopniowych

• jeśli zawiedzie pierwszy stopień zabezpieczeń w określonym punkcie procesu technologicznego to inicjowane jest działanie kolejnego stopnia w celu powstrzymania eskalacji zagrożenia awarią,

System zarządzania bezpieczeństwem

• zapewnia zgodność eksploatacji i zarządzania Terminalem LNG z przepisami i najlepszymi praktykami światowych terminali LNG,
• system zarządzania bezpieczeństwem w Terminalu LNG objęty jest Zintegrowanym Systemem Zarządzania, opartym na normach ISO 9001, 14001, 18001,
• rejestracja i analizy zdarzeń potencjalnie niebezpiecznych i sytuacji awaryjnych,
• systematyczna ocena zarządzania ryzykiem procesowym, dokonywana dla zapewnienia poziomu ryzyka dopuszczalnego dla ludzi, środowiska naturalnego i mienia w eksploatacji Terminalu LNG.

Bezpieczny system pracy

• dobór pracowników o odpowiednich kompetencjach w zakresie bezpieczeństwa,
• system pozwoleń na prace, wystawianych przez osoby upoważnione, gwarantujące, że wykonywanie prac jest bezpieczne dla ludzi, mienia i środowiska,
• odpowiedni nadzór nad przestrzeganiem regulacji organizacyjno – proceduralnych oraz bezpieczeństwem pracy.

Ochrona

• systemy nadzoru terenu Terminalu LNG przed wtargnięciem osób nieuprawnionych,
• kontrola ruchu osobowego i materiałowego na bramach i terenie Terminalu LNG,
• specjalistyczna uzbrojona formacja dla fizycznej ochrony Terminalu LNG.

Strategia ochrony przeciwpożarowej

• ochrona bezpośrednia - bezpieczne odległości, materiały ognioodporne,
• pasywna ochrona przeciwpożarowa - zabezpieczenie ognioodporną powłoką, zraszanie wodą , zapobiegające zawaleniu się konstrukcji lub podpór urządzeń wystawionych na długotrwałe działanie pożaru,
• zintegrowany system zarządzania bezpieczeństwem pożarowym - służący do wykrywania zagrożeń spowodowanych wyciekiem gazu lub niskotemperaturowym (LNG), pożarem, spełniający wymagania funkcjonalne i bezpieczeństwa przez alarmowanie, automatyczne uruchomienie systemu odcięć zagrożonej strefy, wyłączenie instalacji i uruchomienie systemów ratowniczo-gaśniczych,
• logiki systemu awaryjnego wyłączenia są realizowane przez system ESD, niezależny od podstawowego systemu sterowania procesem,
• zbieranie awaryjnych wycieków LNG do basenów retencyjnych z systemem pianotwórczym, w celu ograniczenia odparowywania LNG i bezpiecznego rozpraszania oparów LNG,
• awaryjne zasilanie elektryczne - generatory napędzane silnikami diesla, zapewniają pewne zasilanie elektryczne systemów bezpieczeństwa.

Działania ratownicze:

Działania ratownicze służące ochronie ludzi, środowiska i mienia przed skutkami awarii przemysłowej są określone w Wewnętrznym Planie Operacyjno Ratowniczym, wykorzystują:

• dwa systemy wody przeciwpożarowej – sieć słodkiej wody przeciwpożarowej ze zbiornikiem wody o pojemności 1700m³ i sieć morskiej wody przeciwpożarowej, każdy ze zdublowanymi pompami oraz hydrantami,
• sterowane działka wodne i pianowe dla schładzania konstrukcji lub gaszenia pożaru,
• kurtyny wodne dla ograniczania rozprzestrzeniania się oparów LNG i gazu,
• układy zraszania wodą urządzeń narażonych na działanie pożaru,
• generatory pianotwórcze dla przykrycia wycieków LNG,
• stałe urządzenia gaśnicze w budynkach,
• podręczny sprzęt gaśniczy,
• system alarmowania i nadawania komunikatów głosowych o zagrożeniu.

Wstępne czynności ratownicze i ewakuacja personelu w przypadku awarii podejmowane są przez przeszkolony personel Terminalu LNG, zgodnie z Wewnętrznym Planem Operacyjno – Ratowniczym. W razie potrzeby działania ratowniczo-gaśnicze przejmowane są przez Państwową Straż Pożarną. 

5) Nazwy, rodzaje oraz zagrożenia przez substancje niebezpieczne decydujące o zaliczeniu do ZDR

Substancje, które ze względu na ich ilość decydują o zaliczeniu Terminalu LNG do zakładu dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej:

Skroplony gaz ziemny nazywany LNG (Liquefied Natural Gas):

• jest cieczą bezbarwną, bez zapachu, nietoksyczną, lżejszą od wody, o temp. około minus 160°C,
• skład LNG jest taki jak gazu ziemnego,
• pary LNG w temp. poniżej minus ok. 100°C są cięższe od powietrza i ścielą się na otaczającej powierzchni,
• pary LNG są skrajnie łatwopalne, tworzą z powietrzem mieszaninę palną, tak jak gaz ziemny.

Gaz ziemny:

• jest bezbarwny, bez zapachu, nietoksyczny, skrajnie łatwopalny, lżejszy od powietrza,
• składa się głównie z metanu, z małym dodatkiem innych węglowodorów i azotu,
• tworzy z powietrzem, w zakresie stężeń 5 ÷ 15 %, mieszaninę palną i pali się mało widocznym płomieniem.

6) Opis rodzajów zagrożeń awariami, ich potencjalnych skutków dla ludności i środowiska

Zasady przyjęte przy projektowaniu i budowie oraz eksploatacji Terminalu LNG ograniczają ryzyko wystąpienia awarii przemysłowej do bardzo mało prawdopodobnego, której skutki mogą wykraczać poza teren Terminalu LNG na przyległą ul. Ku Morzu i plażę.

Żaden ze scenariuszy awaryjnych na Terminalu LNG nie obejmuje zagrożeniem ludności na ul. Barlickiego i jej zabudowy mieszkaniowej.

Scenariusze awaryjne mogące powodować wyjście zagrożenia poza teren Terminalu LNG:

• Wyciek LNG z rurociągu nad plażą lub w miejscu jego przebiegu wzdłuż ul. Ku Morzu.

Środki bezpieczeństwa – rurociągi spawane, brak połączeń skręcanych, umieszczone w korycie betonowym, systemy wykrywania wycieku, nadzór wizyjny i operatorów.

Zagrożenie – możliwość zapłonu par LNG, skutki to pożar.

Alarmowanie – alarm ewakuacyjny na pirsie, komunikaty głosowe w rejonie awarii o występującym zagrożeniu i poleceniu ewakuacji.

Zachowanie ludzi w obrębie zagrożenia – oddalić się od miejsca zagrożenia, stosować się do poleceń kierującego ewakuacją.

• Wyciek LNG lub gazu na terenie Terminalu LNG w rejonie przyległym do ul. Ku Morzu.

Środki bezpieczeństwa – systemy wykrywania wycieku, system odcięć zagrożonej strefy, wyłączenie instalacji i obniżenie ciśnienia gazu lub LNG, nadzór wizyjny i operatorów.

Zagrożenie – możliwość zapłonu gazu lub par LNG, skutki to pożar, fala nadciśnienia.

Alarmowanie – alarm ewakuacyjny na Terminalu LNG, komunikaty głosowe w rejonie awarii o zagrożeniu i poleceniu ewakuacji.

Zachowanie ludzi w obrębie zagrożenia – oddalić się od miejsca zagrożenia, stosować się do poleceń kierującego ewakuacją.

7) Opis sposobów ostrzegania i informowania ludności o zagrożeniu i awarii

8) Opis działań, które powinna podjąć zagrożona ludność oraz zachowań w razie awarii

W przypadku wystąpienia scenariusza awaryjnego, dla którego zagrożenie wychodzi poza teren Terminalu LNG, może zajść potrzeba ewakuacji ludzi z plaży lub ul. Ku Morzu w rejonie przyległym do Terminalu LNG.

Biorąc pod uwagę Terminal LNG w Świnoujściu i mogące wystąpić nagłe i nieprzewidziane bezpośrednie zagrożenie, realizowana będzie ewakuacja I stopnia, polegająca na niezwłocznym przemieszczeniu ludności z obszarów/miejsc zagrożonych poza strefę zagrożenia. Realizuje się ja natychmiast po zaistnieniu zagrożenia dla życia, zdrowia i mienia.

Ewakuację I stopnia może także zarządzić osoba kierująca akcją ratunkową na terenie objętym tą akcją.

9) Oświadczenie o ustaleniach dokonanych na terenie zakładu, dotyczących współpracy ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo, w zakresie postępowania w razie awarii oraz ograniczania jej skutków

Kierownik zmiany na Terminalu LNG, który w pierwszej fazie awarii jest Kierującym Działaniem Ratowniczym, po informacji o awarii i możliwości rozprzestrzenienia się zagrożenia poza teren Terminalu LNG, załącza systemy alarmowe oraz włącza nadawanie komunikatów głosowych o zagrożeniu i ewakuacji, przekazuje informację o awarii do Stanowiska Kierowania Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Świnoujściu. Jeśli wymagane, to powiadamia Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, a dla awarii na części morskiej Kapitanat Portu.

10) Odniesienie do ZPOR, zawierające zalecenia stosowania się podczas awarii do instrukcji i poleceń służb ratowniczych

W celu ograniczenia i likwidowania skutków awarii poza terenem Terminalu LNG, Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej opracowała Zewnętrzny Plan Operacyjno- Ratowniczy, zawierający między innymi zalecenia stosowania się podczas awarii do instrukcji lub poleceń służb ratowniczych.